Dat gasflessen gevaarlijk zijn, wisten we al langer. Helaas leiden ze soms tot zware of zelfs dodelijke ongevallen. Dat bleek afgelopen lente nog maar eens toen in het Belgische Deerlijk met grote kracht een fles ontplofte, met één dode en één zwaargewonde tot gevolg. Hoe risicovol ook, gasflessen zijn in de horeca niet weg te denken. Net daarom geven we graag enkele tips. Om risico’s maximaal te beperken.

Om te beginnen eerst het goede nieuws meegeven. Gasflessen ontploffen niet zomaar! Een ontploffing wordt normaal veroorzaakt door een gaslek of door extreem hoge temperaturen.

Heel warme temperaturen kunnen voor ontploffing zorgen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de temperatuur die ontstaat bij brand. Uiteraard is dit een uitzonderlijke situatie.

Minder uitzonderlijk helaas zijn gaslekken. Ook die zorgen voor ontploffingsgevaar. Een vonk, statische elektriciteit of eenvoudigweg het openen van de ruimte kan voor de ontsteking van een gasvlam zorgen.

Aankopen en stockeren met zorg

Wees alert bij aankoop en ga na of de afsluiter van de gasfles verzegeld is. De verzegeling verzekert je namelijk dat de fles op een correcte manier gevuld werd.

Stockeer je aanzienlijke hoeveelheden gas, dan moet je een reeks wettelijke richtlijnen respecteren.  

• Gasflessen mogen nooit worden opgeslagen in een kelder, in de buurt van een kelderraam of bij een afvoer. Dat geldt zowel voor lege als voor volle gasflessen.
• Gasflessen mogen nooit worden geïnstalleerd in de buurt van een warmtebron.
• Zowel volle als lege gasflessen moeten altijd rechtop gestockeerd worden. Ze moeten bovendien stevig opgesteld staan en dat in een goed verluchte omgeving.
• De kraan van ongebruikte gasflessen moet altijd dichtgedraaid zijn en dat zowel bij volle als bij lege flessen.
• Een gasfles moet uitgerust zijn met een ontspanner die past op de koppeling. Deze moet ook zo dicht mogelijk bij de gasfles geplaatst zijn.

Is de installatie van de fles voorzien van een buigzame aansluiting, dan moet deze aan meerdere regels voldoen. Check alle voorschriften op https://www.febupro.be/nl/veiligheid-reglementering-flessen/.

Voorzichtig bij het aansluiten of controleren!

Gas aansluiten, het lijkt een fluitje van een cent. Toch zijn er enkele zaken die je goed in acht moet nemen. Eerst en vooral mag de gasfles niet in de buurt van een warmtebron staan. Bovendien mag je de kraan enkel openen met de hand en hierbij dus geen gereedschap hanteren.

Bij controle op lekkage werk je best met zeepwater of een schuimend product. Bij effectieve lekkage moet je de gasfles onmiddellijk afsluiten.

Uiteraard is roken uit den boze, zowel tijdens het aansluiten als tijdens het controleren.

Drie vuistregels voor minder ontploffingsgevaar

Om het risico op ontploffing zo minimaal mogelijk te houden, besluiten we graag nog eens met drie vuistregels.

Regel nummer 1 is meteen de belangrijkste. Bewaar je gasflessen niet in een binnenruimte, al zeker niet in een lagergelegen ruimte zoals een kelder of een souterrain. Het gas in flessen is immers altijd butaan of propaan, twee stoffen die zwaarder zijn dan lucht. Daardoor zakt het gas als vanzelf. Wanneer dit zich ophoopt, komt dit in explosiegebied. Explodeert gas in een binnenruimte, dan is de schade vele malen groter dan in de buitenruimte.

Gas kan eenvoudigweg lekken wanneer de gaskraan niet goed dicht is. Ontsnapt het gas in de buitenlucht, is het gevaar minder groot. Je bewaart de flessen dus beter buiten. Vermijd daarbij best regen of zon. Vocht en zon zorgen normaal niet voor ontsteking maar hebben mogelijk toch hun effect op de fles of de slang. Zet flessen dus in een schaduwhoek of dek ze af met een grote emmer of een ander deksel.

Regel nummer 2 heeft te maken met de levensduur van het materiaal. Gas kan lekken via een miniem scheurtje in de gasslang. Werk je met een gasslang? Weet dan dat die vaak slechts vier jaar meegaat. Heb je een oranje gasslang, dan staat de productiedatum op de slang. Maximaal vijf jaar na de productiedatum is deze aan vervanging toe. Reden is dat zo’n slang poreus is. Check de levensduur van je materiaal dus goed en vervang het op tijd.

Regel nummer 3 is niet preventief maar is een essentiële richtlijn wanneer er een vermoeden van een gaslek is. Gas is van nature geurloos maar gasmaatschappijen voegen er een geur aan toe om een eventueel gaslek te kunnen detecteren. De geur is erg herkenbaar want onaangenaam. Gas ruikt namelijk naar rotte eieren. Merk je de geur van rotte eieren op, verlaat dan meteen de ruimte en bel het noodnummer 112. Ga voor of na de oproep niet zelf op onderzoek uit. Enkel ervaren experts zoals de brandweer kunnen dit oplossen.

Houd het veilig!

Conclusie: gas is en blijft gevaarlijk maar met de nodige voorzorg en deze drie vuistregels kan je veel risico’s vermijden. Dus kijk goed uit en houd het veilig!

De actuele Belgische veiligheidsvoorschriften vind je op de site van de Federatie Butaan Pro: https://www.febupro.be/nl/veiligheid-reglementering-flessen/. Veiligheidsvoorschriften kunnen van land tot land verschillen. Dus check zeker de regels van jouw land.